Кәсіптік стандарттың негізгі өрістерін толтыруға арналған ұсыныстар
(ҚР ЕХӘҚМ 07.07.2023 жылғы № 377 бұйрығы)
/бұйрығымен бекітілген
Кәсіптік стандарт «___________________»
1-ші тарау. Жалпы ережелер
1. Кәсіптік стандарттың қолдану аясы:
мысалы, кәсіптік стандарт «____________________» «Кәсіптік біліктілік туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабына сәйкес әзірленді, білім беру бағдарламаларын қалыптастыруға, оның ішінде кәсіпорындарда персоналды оқытуға, қызметкерлердің кәсіптік біліктілігін тануға қойылатын талаптарды белгілейді білім беру ұйымдарының түлектері мен ұйымдардағы және кәсіпорындардағы персоналды басқару саласындағы көптеген міндеттерді шешуге әзірленді.
2. Осы кәсіптік стандартта мынадай терминдер мен анықтамалар қолданылады:
мысалы
- 1) кәсіптік стандарт - формалды және (немесе) формалды емес, және (немесе) информалды білім беру ескеріле отырып, білімге, машыққа, дағдыға, жұмыс тәжірибесіне, біліктілік деңгейі мен құзыреттілікке, кәсіптік қызметтің нақты бір саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын жалпы талаптарды белгілейтін жазбаша ресми құжат;
- 2) кәсіп - жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;
- 3)
3. Осы кәсіптік стандартта мынадай қысқартулар қолданылады:
мысалы
- 1) ҰБШ – ұлттық біліктілік шеңбері;
- 2)
2-ші тарау. Кәсіптік стандарттың паспорты
4. Кәсіптік стандарттың атауы: Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуіші бойынша 8-ші белгіге сәйкес атауы (ЭҚЖЖ - https://statinfo.kz/oked-rk.html)
5. Кәсіптік стандарттың коды: Ұлттық біліктілік жүйесін цифрлық платформада орналастыру кезінде қалыптастырылады
6. ЭҚЖЖ-не сәйкес секция, бөлімді, топты, сыныпты және ішкі сыныпты көрсету: название секции, раздела, группы, класса и подкласса согласно ОКЭД (https://statinfo.kz/oked-rk.html)
7. Кәсіптік стандарттың қысқаша сипаттамасы: еңбек қызметінің жалпы сипаттамасын қамтиды
8. Кәсіптер карточкалырының тізбесі:
мысалы
- 1) кәсіп 1– 6-ші СБШ деңгейі;
- 2)
3-ші тарау. Кәсіптер карточкалары
|
9. Кәсіп карточкасы «Кәсіп 1» |
||
|
Топтың коды: |
ҰҚЖ-нен қызмет тобының кодына сәйкес 5 таңбалы кодты көрсету (ХХХХ-Х) - https://iac.enbek.kz/ru/node/422
|
|
|
Қызымет атауының коды: |
ҰҚЖ-нен қызмет атауы мысалының 8 таңбалы кодын көрсету (ХХХХ-Х-ХХХ) - https://iac.enbek.kz/ru/node/422
|
|
|
Кәсіптің атауы: |
ҰҚЖ-нен алынған сабақтардың атауына сәйкес көрсетіледі - https://iac.enbek.kz/ru/node/422
|
|
|
СБШ бойынша біліктілік деңгейі: |
СБШ-не сәйкес көрсетіледі
|
|
|
СБШ бойынша біліктілік ішкі деңгейі: |
СБШ-не сәйкес көрсетіледі (қажет болған жағдайда, қосымша өріс)
|
|
|
БТБА, БА, үлгілік біліктілік сипаттамалары бойынша біліктілік деңгейі: |
БТБА шығарылымы көрсетіледі (жұмыстың және жұмысшы мамандардың бірыңғай тарифті-біліктілік анықтамалығы) немесе БА (Басшылар, мамандар және басқа да қызметшілер лауазымдарының біліктілік анықтамалығы) немесе ұйымдардың басшылары, мамандары және басқа да қызметшілері лауазымдарының үлгілік біліктілік сипаттамаларынан, егер бар болса
БТБА немесе КС бойынша кәсіптің атауы көрсетіледі
|
|
|
Кәсіптік білім деңгейі: |
Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар кадрларды даярлау бағыттарының сыныптауышынан (ҚР БҒМ 2018 жылғы 13 қазандағы № 569 бұйрығы
- https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1800017565 ) и Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің мамандықтары мен біліктіліктер сыныптауышынан (ҚР БҒМ 2018 жылғы 27 қыркүйектегі № 500 бұйрығы
- https://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1800017564 ) алынған деректер көрсетіледі
|
|
|
Формалды емес және информалды біліммен байланыс: |
Формалды емес білім - оқыту орны, мерзімдері мен нысаны ескерілмей, білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдар жоспарлаған, ұйымдастырған және жүзеге асыратын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат беріле отырып жүргізілетін білім беру түрі
информалды білім - білім беру ұйымдарынан және білім беру қызметтерін ұсынатын ұйымдардан тыс күнделікті қызмет барысында алынатын және оқыту нәтижелерін растаушы құжат берілмей жүргізілетін білім беру түрі
|
|
|
Кәсіптің басқада ықтимал атаулары: |
ҰҚЖ-нен қызмет атауы мысалының 8 таңбалы кодын көрсету (бар болған жағдайда) - https://iac.enbek.kz/ru/node/422
|
|
|
Қызметтің негізгі мақсаты: |
сипатталған кәсіп шеңберіндегі қызметтен күтілетін нәтиже көрсетіледі
|
|
|
Еңбек функцияларының тізім:
еңбек процесінің бір немесе бірнеше міндеттерін шешуге бағытталған өзара байланысты әрекеттер жиынтығы
|
Міндетті еңбек функциялары:
біліктілік беру кезінде міндетті растау үшін қажетті жұмыс топтары
|
1.
|
|
2.
|
||
|
3.
|
||
|
Қосымша еңбек функциялары:
жұмыс топтары болашақта осы мамандық үшін талап етілетін әлеуетті еңбек функциялары ретінде
|
1.
|
|
|
2.
|
||
|
Еңбек функциялардың сипаттамасы
|
||
|
Еңбек функциясы 1:
«Еңбек функциялары» тізбесінен көрсетіледі
|
Дағды 1: (кәсіби міндет):
|
Машықтар:
|
|
осы кәсіптің қызметкерлері әр тапсырма бойынша не істей алатындығының сипаттамасын қамтиды
|
||
|
Білімдер:
|
||
|
осы кәсіптің қызметкерлері әр тапсырма бойынша білуі керек нәрсенің сипаттамасын қамтиды
|
||
|
Дағдыны тану мүмкіндігі:
|
ұсынылады / ұсынылмайды
|
|
|
Қосымша еңбек функциясы:
«Еңбек функциялары» тізбесінен көрсетіледі
|
Дағды 1: (кәсіби міндет):
|
Машықтар:
|
|
осы кәсіптің қызметкерлері әр тапсырма бойынша не істей алатындығының сипаттамасын қамтиды
|
||
|
Білімдер:
|
||
|
осы кәсіптің қызметкерлері әр тапсырма бойынша білуі керек нәрсенің сипаттамасын қамтиды
|
||
|
Дағдыны тану мүмкіндігі:
|
ұсынылады / ұсынылмайды
|
|
|
Жеке құзыреттерге қойылатын талаптар:
|
осы кәсіптің қызметкерлерінің жеке сипаттамаларының сипаттамасын қамтиды (мысалы, командада жұмыс істей білу және т. б.)
|
|
|
Техникалық регламенттер мен ұлттық стандарттардың тізімдер:
|
техникалық реттеу объектілерін (өнімдерді, ғимараттарды, құрылыстарды, құрылыстарды, өндіріс, тасымалдау сақтау, пайдалану және кәдеге жарату процестерін)пайдалану және қолдану жөніндегі мамандардың құзыреттері мен біліктіліктеріне қойылатын талаптар белгіленген жерде
|
|
|
СБШ ішіндегі басқа кәсіптермен байланыс:
|
СБШ деңгейі:
|
Кәсіптің атауы:
|
|
бөлімде қызметкерлердің кәсіби біліктілік картасына сәйкес кәсіби дамуында алатын мамандықтары бар
кәсіптік және еңбек қызметінің түрлері мен біліктілік деңгейлері бойынша кәсіптік дамуды көрсететін кәсіптер арасында байланыс орнатады
|
||
4-ші тарау. Кәсіптік стандарттың техникалық деректері
10. Мемлекеттік органның атауы: орындаушының аты-жөні, е-пошта, телефон
11. Әзірлеуге қатысатын ұйым (кәсіпорын): кәсіптік стандартты әзірлеуге немесе өзектендіруге қатысқан тиісті қызмет салалары (ұқсас жұмыс түрлері) ұйымдарының (кәсіпорындарының) атауы (ұйымның атауы, орындаушының тегі, аты және әкесінің аты (бар болса), е-пошта, телефон)
12. Кәсіптік біліктілік жөніндегі салалық кеңес: атауы, қорытынды берілген күні
13. Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық орган: атауы, қорытынды берілген күні
14. «Атамекен» Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіпкерлер палатасы: ұсынымдар берілген күні
15. Нұсқа нөмірі және шығарылған жылы: нұсқа_____, ХХХХ
нұсқа нөмірі кәсіптік стандарттың қанша рет қайта қаралғанын және жаңартылғанын көрсетеді
16. Болжалды жаңарту күні: ХХ.ХХ.ХХХХ
кәсіптік стандартты өзектендіруді мемлекеттік органның бейіндік (салалық) бөлімшелері кемінде үш жылда бір рет жүзеге асырады
Ескерту.
4-тарауда көзделген мәліметтер олардың болуына қарай толтырылады.
Кәсіптік стандарт басқа тараулармен және (немесе) қосымшалармен толықтырылады, егер мұндай толықтыру біліктілік пен құзыреттілік деңгейіне, кәсіптік қызметтің нақты саласындағы еңбек мазмұнына, сапасына және жағдайларына қойылатын талаптардың ерекшеліктерін ашу үшін орынды болса.
Кәсіптік стандарт тараулармен және (немесе) қосымшалармен толықтырылған жағдайда, қосымша ұсынылатын әрбір тарау және (немесе) қосымша тараулар мен қосымшалардың атауын көрсете отырып, «тарау», «қосымша» деген сөздермен белгіленеді.